شانزدهم می؛ روز جهانی نور

نور نقش مهمی در زندگی مردم ایفا می‌کند و از طریق فتوسنتز به تنهایی منشا زندگی به حساب می‌آید. شانزدهم ماه می، به عنوان روز جهانی نور نامگذاری شده است.

مطالعاتی که تاکنون در زمینه نور انجام شده به خلق منابع انرژی جایگزین، پیشرفت‌های حیاتی در علم پزشکی و تشخیص بیماری‌های مزمن، اینترنت با سرعت نور و سایر کشف‌های مهم که درک بیشتر انسان از دنیای اطراف را در پی داشته، منجر شده است. بشر امروز بیش از گذشته از نقش نور در زندگی خود آگاه است و می‌داند که این عنصر حیاتی چگونه به تکامل جوامع منجر شده است. تکنولوژی‌هایی که امروزه زندگی انسان را تسهیل کرده، نتیجه قرن‌ها مطالعه در مورد خواص نور است که نگرش بشر را در مورد روشنایی و زمان تغییر داده است.

ابن هثیم، دانشمند، فیزیکدان و نورشناس مسلمان قرن دهم اولین کسی بود که در سال ۱۰۱۵، مطالعات خود را در مورد نور در کتابی به نام “المناظر” جمع‌آوری و برای همیشه، دانش انسان را در مورد نور و زمان متحول کرد.

روز جهانی نور بهانه‌ای برای یادآوری نقش نور در جامعه، فرهنگ، هنر، آموزش و توسعه پایدار است، ضمن این‌که در این روز از اهمیت آن در علم پزشکی، ارتباطات و انرژی نیز پرده برداشته می‌شود. نهادهای مختلف و بخش‌های عمومی و خصوصی هر یک در این روز به نحوی تلاش می‌کنند در فعالیت‌های مربوط به آگاه‌سازی جهانیان از نقش علم، تکنولوژی، هنر و فرهنگ در دستیابی به اهداف پایدار یونسکو در راستای ایجاد جوامع صلح‌آمیز سهیم شوند.

شانزدهم ماه می هر سال، به مناسبت سالروز عملکرد موفق اولین لیزر جامد، که در سال ۱۹۶۰ توسط تئودور میمن، فیزیکدان و مهندس برق آمریکایی ساخته شد، به عنوان روز جهانی نور معرفی شده است. این روز بهانه‌ای برای گردهم آمدن نهادهای تحقیقاتی مختلف برای انجام مطالعات بیشتر در راستای تقویت علم به حساب می‌آید که می‌تواند به ایجاد دنیایی صلح‌آمیز و توسعه پایدار منجر شود.

در بیشتر فرهنگ‌های سراسر جهان، نور نماد زندگی به‌شمار می‌رود؛ به طوری که مردم، زیستن بدون آن را امری غیرممکن تصور می‌کنند. علاوه بر این، مردم در بسیاری از نقاط دنیا، نور را به عنوان عنصر اصلی تجدید حیات در نظر می‌گیرند که با نبوغ و بیداری روح ارتباط مستقیمی دارد. نور درست نقطه مقابل تاریکی است و در نتیجه در تضاد کامل با جهل و کوته‌فکری قرار دارد.

اگرچه نور نماد دانش به حساب می‌آید، با این حال بشر همچنان از تمام مزایای آن در زندگی خود بی‌خبر است. به عنوان مثال، سرعت پهنای باندی که امروزه زندگی ما را از جنبه‌های مختلف تسهیل کرده است، بدون فیبرهای نوری به وجود نمی‌آمد و بدون وجود نور، امکان استفاده از دی‌وی‌دی‌ها محال می‌شد. انرژی خورشیدی منبع نور به حساب می‌آید و وجود فناوری‌های وابسته به نور در علم پزشکی برای درمان به وسیله تجهیزات مختلف و تجزیه‌وتحلیل تصاویر ضروری است. همچنین، بدون این تکنولوژی‌ها، امکان توالی‌یابی ژنوم‌هایی مانند ویروس سارس و کووید -۱۹ وجود ندارد.

مواردی که ذکر شد تنها چند نمونه از کاربردهای مهم نور در زندگی امروز به حساب می‌آید و این در حالی است که همه روزه بر دانش بشر از این حیث، افزوده می‌شود.